Hybride werkmodellen: Hoe kies je de beste oplossing voor jouw organisatie?

Wat zijn hybride werkmodellen?

Hybride werkmodellen zijn flexibele werkafspraken waarbij werken op afstand wordt gecombineerd met aanwezigheid op kantoor. Ze kunnen worden afgestemd op de behoeften van de organisatie en de voorkeuren van het team om een balans te vinden tussen het ondersteunen van productiviteit, flexibiliteit, het welzijn van werknemers en het behalen van bedrijfsdoelstellingen. Nu hybride werken meer is dan een trend, zijn hybride werkmodellen de keuze van de toekomst geworden. Ze zijn ontworpen voor de huidige multigenerationele beroepsbevolking, ondersteunen de balans tussen werk en privé door middel van flexibele planningen en helpen bedrijven toptalent aan te trekken en te behouden.

Waarin verschillen hybride werkmodellen van traditionele set-ups?

Tussen volledig op afstand werken en volledig op kantoor werken, biedt hybride werk een middenweg, waarbij werknemers vanaf verschillende locaties kunnen werken voor maximale productiviteit. Dat kan betekenen dat ze naar kantoor komen om samen te werken of te vergaderen en thuis werken als ze zich goed moeten concentreren. Sommige bedrijven kennen specifieke dagen toe waarop ze op kantoor moeten zijn, terwijl andere bedrijven werknemers de vrijheid geven om te kiezen wanneer ze willen komen. Dit nieuwe niveau van vrijheid en flexibiliteit stelt echter nieuwe eisen aan teammanagement, leiderschapsvaardigheden, vertrouwen en betrokkenheid van werknemers.

Voor een hybride werkmodel zijn de waarden vertrouwen en betrouwbaarheid bijzonder belangrijk. Ik moet erop kunnen vertrouwen dat mijn werknemers thuis betrouwbaar werken, ook al sta ik niet achter ze en kijk ik over hun schouder mee.
- Nicole Kopp, oprichter bij GoBeyond

Wat zijn de verschillende soorten hybride werkmodellen?

Er zijn vier belangrijke hybride werkmodellen waaruit organisaties kunnen kiezen: flexibel hybride model, vast hybride model, remote-first hybride model en office-first hybride model.

Flexibel hybride model

Dit model, ook bekend als "hybrid at will", geeft werknemers de vrijheid om te kiezen waar en wanneer ze werken - thuis, op kantoor of ergens daartussenin. Het is de meest werknemergestuurde optie en maakt echte personalisering van de werkdag mogelijk, vaak inclusief flexibele werktijden.

Voordelen

• Stimuleert autonomie, vertrouwen en flexibiliteit.
• Past zich gemakkelijk aan verschillende levens- en werkstijlen aan.
• Verhoogt de productiviteit door af te stemmen op individuele productieve piektijden.
  

Nadelen

• Kan teamcoördinatie en planning moeilijker maken.
• Kan cohesie en informele samenwerking verminderen.
• Vereist een solide digitale infrastructuur en proactief beheer.

Vast hybride model

Het vaste hybride model wijst werknemers specifieke kantoordagen toe, meestal op basis van de behoeften van het bedrijf, de teamdynamiek of projectcyclus. Het is meer gestructureerd en zorgt voor regelmatige face-to-face tijd.

Voordelen

• Ondersteunt teamwerk door voorspelbare persoonlijke samenwerking.
• Vereenvoudigt planning en ruimteplanning.
• Versterkt een consistente routine en werkritme.
  

Nadelen

• Biedt minder flexibiliteit, wat misschien niet voor alle werknemers geschikt is.
• Woon-werkverplichtingen kunnen stress of ontevredenheid veroorzaken.
• Beperkt de talentenpool tot degenen die binnen het pendelbereik liggen.

Remote-first hybride model

In het remote-first hybride model is werken op afstand de standaardoptie, met af en toe een bezoek aan kantoor. Het is ideaal voor bedrijven die gedistribueerde teams en digital-first activiteiten omarmen.

Voordelen

• Bespaart kosten op kantoorruimte en voorzieningen.
• Zorgt voor een bredere, meer diverse talentenpool.
• Geeft werknemers meer controle over hun omgeving en planning.
  

Nadelen

• Kan spontane samenwerking en teambuilding belemmeren.
• Maakt het handhaven van de bedrijfscultuur uitdagender.
• Kan de toegang tot interne middelen of apparatuur beperken.

Office-first hybride model

Bij het office-first hybride model is het kantoor de primaire werklocatie, met flexibiliteit voor externe dagen. Dit model wordt vaak gebruikt door bedrijven waar veel werknemers functies hebben die baten bij directe interacties en het gebruik van middelen op locatie.

Voordelen

• Versterkt de teamdynamiek en de werkcultuur.
• Maakt prestatiebeheer eenvoudiger.
• Biedt eenvoudige toegang tot tools, middelen en collega's.
  

Nadelen

• Vermindert de aantrekkingsgraad voor kandidaten die op zoek zijn naar meer vrijheid.
• Verhoogt de operationele en facilitaire kosten.
• Risico op ontevredenheid bij werknemers als de flexibiliteit beperkt is.

Voorbeelden en variaties van hybride werkmodellen

Naast de vier hoofdtypen passen organisaties hybride opstellingen vaak aan in individuele variaties die passen bij hun cultuur, werkstromen en ruimtebeperkingen. Variaties zoals het roterende model of teamgebonden planningen laten zien hoe hybride werken kan worden aangepast om een balans te vinden tussen flexibiliteit, samenwerking en efficiënt gebruik van middelen.

Het roterende hybride model

In het roterende hybride model rouleren werknemers wekelijks of tweewekelijks tussen werken op afstand en werken op kantoor, terwijl iedereen gelijke toegang heeft tot de voordelen van beide werkmodellen.

Voordelen

• Eerlijke verdeling van tijd op kantoor en extralegale voordelen.
• Past zich goed aan aan tijdlijnen van projecten of behoeften van groepen.
• Dit is een regelmatige verfrissing van de werkomgeving.
  

Nadelen

• Veelvuldig overschakelen kan het werkproces en de focus verstoren.
• Vereist zorgvuldige planning en coördinatie.
• Kan leiden tot wrijving bij de toewijzing van middelen en logistiek.

Team-aangewezen hybride model

Dit model, ook wel "in-office days for teams" genoemd, wijst specifieke kantoordagen (of weken) toe aan hele teams of afdelingen. Het marketingteam komt bijvoorbeeld op dinsdag en donderdag.

Voordelen

• Zorgt ervoor dat teams op één lijn zitten en persoonlijk kunnen samenwerken.
• Ondersteunt cultuuropbouw door aanwezigheid in de groep.
• Maakt het envoudiger om te plannen op teamniveau.
  

Nadelen

• Minder flexibiliteit voor individuele voorkeuren.
• Het kantoor kan onderbezet of overbezet zijn, afhankelijk van de planning van de verschillende teams.
• Dit kan complex zijn om cross-functionele teams te coördineren.

Eén week per maand op locatie

Bij dit model moeten alle werknemers elke maand één volledige week op locatie werken, terwijl de overige weken op afstand of flexibel zijn. De aangewezen week is meestal elke maand hetzelfde (bijvoorbeeld de eerste of laatste week), wat helpt om consistentie te creëren.

Voordelen

• Bevordert persoonlijke samenwerking en versterkt teamrelaties.
• Helpt de bedrijfscultuur in stand te houden door regelmatige, geplande kantooruren.
• Geeft werknemers voorspelbaarheid terwijl ze toch drie weken per maand op afstand kunnen werken.
  

Nadelen

• Kantoorruimte kan het grootste deel van de maand ongebruikt blijven.
• Risico op overbevolking tijdens de aangewezen kantoorweek als deze niet goed wordt beheerd.
• Minder flexibel dan sommige andere modellen voor werknemers met persoonlijke planningsbeperkingen.

Halve dagen systeem

Dit model verdeelt de werkdag tussen thuis en kantoor. De helft van de dag wordt op locatie doorgebracht, de andere helft op afstand in een poging om dagelijkse interactie te combineren met persoonlijke flexibiliteit.

Voordelen

• Helpt bij het beheren van persoonlijke taken en verantwoordelijkheden.
• Biedt een beetje van beide omgevingen op één dag.
• Zorgt ervoor dat het team betrokken blijft door regelmatige contactmomenten.
  

Nadelen

• Het wisselen tussen locaties kan werkstromen onderbreken.
• Het plannen van vergaderingen wordt ingewikkelder.
• Kantoorruimte kan gedurende delen van de dag grotendeels ongebruikt zijn.

50:50 hybride model

Werknemers verdelen hun tijd gelijk tussen werk op afstand en werk op locatie - meestal werken ze de helft van de week op kantoor en de andere helft op afstand.

Voordelen

• Biedt gelijke kansen voor samenwerking en productief werk op afstand.
• Helpt de vermoeidheid van het woon-werkverkeer te verminderen zonder in te boeten aan persoonlijke betrokkenheid.
• Stimuleert dynamisch en efficiënt gebruik van kantoorruimte.

Nadelen

• Kan problemen opleveren bij het afstemmen van individuele roosters.
• Vereist een goede planning om inefficiënties te voorkomen.
• Niet ideaal voor mensen die de voorkeur geven aan een functie volledig op kantoor of volledig op afstand.

Hoe kies ik het juiste hybride model?

Het selecteren van een hybride model voor jouw organisatie zou een duidelijk gestructureerd stap-voor-stap proces moeten volgen. Je moet onderzoeken in hoeverre je hybride werkt, de juiste mensen bij het besluitvormingsproces betrekken, vaststellen wat het belangrijkst is in een hybride opstelling en jouw opties systematisch vergelijken om een weloverwogen beslissing te nemen.

1. Beoordeel jouw hybride gereedheid voor werk

Bekijk zorgvuldig je infrastructuur, technologie, managementpraktijken en de stemming onder je werknemers. Belangrijke factoren om te evalueren zijn onder andere:

• Technologie: Hebben werknemers veilige toegang tot de benodigde tools en robuuste IT-ondersteuning?
• Functies & taken: Welke functies zijn geschikt voor werken op kantoor versus op afstand? 
• Bedrijfscultuur: Zijn principes als vertrouwen, communicatie en verantwoordelijkheid stevig verankerd?
• Beleid en naleving: Zijn er richtlijnen voor flexibel werk, gegevensbeveiliging en juridische overwegingen?
• Voorkeuren van werknemers: Vraag teamleden om input over ideale werkafspraken.

2. De belangrijkste belanghebbenden erbij betrekken en besluitvormingsrollen vaststellen

Bij de beslissing welk hybride werkmodel gekozen wordt, moeten meerdere belanghebbenden op verschillende niveaus van de organisatie betrokken worden, waaronder:

• Uitvoerend management: Het managementteam bepaalt de algemene visie en strategische prioriteiten.
• HR & People teams: People teams begeleiden beleidsontwerp, diversiteit en naleving.
• Afdelingshoofden & teammanagers: Managers en afdelingshoofden kunnen essentiële inzichten verschaffen over functionele vereisten en de dagelijkse realiteit.
• IT-teams: De IT-afdeling moet de technische gereedheid voor hybride werken beoordelen en waarborgen.
• Faciliteits- en werkplekbeheerders: Faciliteits- en werkplekmanagers zijn verantwoordelijk voor ruimteplanning en kantooractiviteiten en bepalen of de beschikbare fysieke kantoorruimte overeenkomt met de vereisten die zijn gekoppeld aan het gekozen model.
• Werknemersvertegenwoordigers: Feedback van werknemers is cruciaal om ervoor te zorgen dat het hybride werkmodel overeenkomt met de werkelijke behoeften van het personeelsbestand en een productief, gezond en gelukkig personeelsbestand ondersteunt.

3. Definieer en prioriteer je selectiecriteria

Bepaal de factoren die voor jouw organisatie het belangrijkst zijn bij het kiezen van een hybride model en ken aan elke factor een gewicht toe op basis van het relatieve belang ervan in de bredere organisatorische context. Dit kunnen zijn:

• Organisatorische doelen: Bepaal welke doelstellingen het belangrijkst zijn (bijv. productiviteit, innovatie, kostenefficiëntie) en zeker ondersteund moeten worden door het gekozen model.
• Teamdynamiek: Neem de verschillende afdelingen of functies door en bepaal welke afdelingen of functies unieke samenwerkingsbehoeften hebben.
• Vereisten voor de klant: Houd rekening met eventuele interactie met klanten of klanten op locatie die van bepaalde functies interactie verwachten.
• Faciliteitsbeperking: Houd rekening met aspecten zoals de grootte, locatie en capaciteit van het kantoor om te bepalen of jouw faciliteiten roterende of flexibele roosters ondersteunen of dat er een meer gestructureerde aanpak nodig is.
• Welzijn en inclusie van werknemers: Verschillende werknemers hebben verschillende behoeften. Zorg ervoor dat je tegemoet komt aan de behoeften van alle leden van je personeelsbestand, inclusief teamleden van verschillende generaties.

4. Een beslissingsmatrix gebruiken om hybride modellen te vergelijken en te beoordelen

Maak een tabel met verschillende hybride werkmodellen als rijen en de belangrijkste overwegingen (factoren) als kolommen (of omgekeerd) voordat je de eigenlijke beoordeling doorloopt.

• Beoordeel verschillende opties: Maak een korte lijst van haalbare hybride modellen en specificeer de kenmerken die aansluiten bij jouw algemene organisatiedoelen, processen en waarden.
• Beoordeel en vergelijk de verschillende modellen: Geef punten aan de verschillende modellen, verzamel scores en krijg kwalitatieve feedback van je teams over de verschillende opties.
• Analyseer en kies de beste optie: Bekijk de resultaten en analyseer de sterke en zwakke punten van elke optie om te bepalen welk model het beste aansluit bij de doelen, waarden en behoeften van jouw organisatie.

Conclusie: Het juiste hybride werkmodel kiezen is de sleutel

Er is een veelheid aan verschillende hybride werkmodellen om uit te kiezen, variërend van remote-first tot volledig flexibel tot vaste dagen op kantoor. Bedrijven hebben een gestructureerd selectieproces nodig dat bestaat uit het beoordelen van de mate waarin ze klaar zijn voor hybride werken, het betrekken van de juiste belanghebbenden, het definiëren van de selectiecriteria en het gebruik van een beslissingsmatrix om de verschillende opties te evalueren en uiteindelijk de best passende te vinden.

Succesvol hybride werken houdt echter niet op bij het kiezen van een hybride model. Het vereist ook het opstellen van duidelijke planningen en beleidsregels, het uitrusten van managers om effectief leiding te geven in een hybride opstelling en het implementeren van de juiste tools om alles soepel te laten verlopen. Lees verder terwijl we deze stappen een voor een verkennen in de komende hoofdstukken van deze handleiding.